Λίγο πολύ όλοι όσοι ασχολούμαστε με το ποδόσφαιρο ,είτε επειδή μας αρέσει σαν άθλημα,είτε επειδή παίζουμε στοίχημα ή και τα δύο ,έχουμε κάποια άποψη όσο αφορά την δυναμικότητα των ομάδων στα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα,όσο και το πόσο ανταγωνιστικά είναι αυτά τα πρωταθλήματα,όταν οι ομάδες που μετέχουν σε αυτά αγωνίζονται μεταξύ τους.
Συνήθως αυτήν μας η άποψη είναι εμπειρική και βασίζεται στις «εικόνες» που έχουμε για το κάθε πρωτάθλημα.
Έτσι μιλώντας για τον εαυτό μου,στα όσα χρόνια παρακολουθώ ποδόσφαιρο μου έχει δημιουργηθεί η άποψη οτι η Πρέμιερ Λίγκ ειναι το ανταγωνιστικότερο πρωτάθλημα της Ευρώπης και συνάμα και το πρωτάθλημα που συνολικά οι ομάδες που το απαρτίζουν ,το κάνουν επίσης και το κορυφαίο στην Γηραιά Ήπειρο όσο αφορά την δυναμικότητα των ομάδων που το απαρτίζουν.
Φυσικά εσείς πιθανόν να συμφωνείτε με την αποψή μου,πιθανόν να διαφωνείτε και να έχετε την δική σας εμπειρική εκτίμηση ,όσο αφορά την δυναμικότητα αλλά και την ανταγωνιστικότητα των γνωστών ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων.
Το ερώτημα είναι υπάρχει κάποιος τρόπος να αξιολογηθούν τα πρωταθλήματα που να μην βασίζεται στην υποκειμενική κρίση του κάθε ενός,αλλά αυτή η αξιολόγηση να πληρεί κάποια ποιο αντικειμενικά κριτήρια?
Για να γίνει αυτό θα πρέπει με κάποιο τρόπο να έχουμε μια αξιολόγηση της δυναμικότητας των ομάδων μεταξύ τους και αυτή η αξιολόγηση ,πάντα με σταθμισμένη βαρύτητα για κάθε πρωτάθλημα ,να μας δίνει εναν αριθμό συγκρίσιμο για την κάθε ομάδα ,ανεξάρτητο πλέον του πρωταθλήματος που αγωνίζεται,ετσι ώστε πλέον να είναι δυνατή η σύγκριση όσο αφορά την δυναμικότητα μεταξύ διαφόρων ομάδων που αγωνίζονται σε διαφορικά πρωταθλήματα .
Η μέθοδος Elo στο ποδόσφαιρο
 |
| ο δημιουργός της μεθόδου αξιολόγησης Elo,Arpand Elo |
Στο σκάκι υπάρχει μια μέθοδος αξιολόγησης των παικτών που ονομάζεται Elo (απο το όνομα του δημιουργού της) και είναι ένα τρόπος σχετικής αξιολόγησης της ικανότητας των παικτών του σκάκι.
Η συγκεκριμένη μέθοδος έχει εφαρμοστεί εδω και αρκετά χρόνια με διάφορες παραλλαγές και στο ποδοσφαιρο ,με σκοπό την δημιουργία ενός τρόπου σχετικής αξιολόγησης της δυναμικότητας των ομάδων ,σύμφωνα με τα αποτελέσματά τους και πάντα σύμφωνα με την δυναμικότητα των αντίπαλων ομάδων .Αν και φυσικά υπάρχουν διαφοροποιήσεις ως προς τα αριθμητικά στοιχεία της φόρμουλας που χρησιμοποιείται (και αρκετές απόψεις πάνω σε αυτές τις διαφοροποιήσεις) ,η κεντρική ιδέα της αξιολόγησης Elo για το ποδόσφαιρο,είναι η ίδια με την κεντρική ιδέα της αξιολόγησης Elo για το σκάκι.
Τα παραπάνω είναι μιά επιγραμματική αναφορά της μεθόδου Elo για το ποδόσφαιρο, μια και ο σκοπός της παρούσας δημοσίευσης δεν είναι κάποια σε βάθος ανάλυση της συγκεκριμένης μεθόδου αξιολόγησης. Για όσους ενδιαφέρονται για επιπλέον πληροφορίες για την αξιολόγηση Elo στο ποδόσφαιρο,υπάρχει πληθώρα πληροφοριών στο νετ και σίγουρα θα βοηθήσουν σε μιά ποιό λεπτομερή κατανόηση της συγκεκριμένης μεθόδου (google is your friend) .
Σε επίπεδο πάντως ελληνικής γλώσσας -και όχι μόνο- η σειρά άρθρων πάνω στο elo rating του stoiximaonline κρίνεται κάτι παραπάνω απο υπερπλήρης
Οπότε θεωρώ οτι η μέθοδος Elo είναι εξαιρετική όσο αφορά τον σκοπό της παρούσας δημοσίευσης :Της σύγκρισης δηλαδή των ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων σύμφωνα με την δυναμικότητα των ομάδων που τα απαρτίζουν ,αλλά και κατά συνέπεια της ανταγωνιστικότητάς τους.
Δεδομένα και μεθοδολογία.
Αρωγός σε αυτήν την προσπάθεια αξιολόγησης των πρωταθλημάτων θα είναι το site του clubelo ( http://clubelo.com/ ),από όπου και θα αντλήσω την αξιολόγηση για την κάθε ομάδα σύμφωνα με την μέθοδο Elo .Μιά σημείωση που κρίνω απαραίτητη είναι πως το εν λόγω site υπολογίζει τα ratings των ομάδων που εχει ικανό δείγμα αγώνων για να πράξει κάτι τέτοιο .Ετσι π.χ στο πρωτάθλημα Ισπανίας οι ομάδες που αξιολογούνται ειναι 12 απο τις 20.
Υπολογισμός της δυναμικότητας κάθε πρωταθλήματος:Θα είναι ο μέσος όρος του Elo rating για την κάθε ομάδα
Υπολογισμός της ανταγωνιστικότητας κάθε πρωταθλήματος: Θα είναι ο αριθμός της τυπικής απόκλισης απο τον μέσο όρο δυναμικότητας για το κάθε πρωτάθλημα. Έτσι μικρότερη τυπική απόκλιση απο τον μέσο όρο δυναμικότητας για κάθε πρωτάθλημα θα σημαίνει και κατα συνέπεια ανταγωνιστικότερο πρωτάθλημα,καθως σε γενικές γραμμές οι διαφορές στην δυναμικότητα μεταξύ των ομάδων σε σχέση με τον μέσο όρο του πρωταθλήματος θα είναι και μικρότερες.
Τα πρωταθλήματα με τις ποιο δυνατές ομάδες
Υπολογίζοντας τους μέσους όρους των elo ratings για τα 11 ποιο “δυνατά” πρωταθλήματα της Ευρώπης παίρνουμε τα παρακάτω αποτελέσματα που φαίνονται στον πίνακα:
Όπως βλέπουμε το πρωτάθλημα με τις δυνατότερες ομάδες κατα μέσο όρο είναι το πρωτάθλημα της Ισπανίας και ακολουθείται απο το πρωτάθλημα της Πρέμιερ Λιγκ .Η Μπουντεσλιγκα φιγουράρει τρίτη ,ενω στην τέταρτη και πέμπτη θέση αντίστοιχα ακολουθεί η Σεριε Α και το Γαλλικό Σαμπιονά.
Απο εκεί και πέρα ακολουθούν κατα σειρά τα πρωταθλήματα της Ρωσίας,της Πορτογαλίας ,της Τουρκίας,της Ολλανδίας ,της Ουκρανίας και στην τελευταία θεση δυναμικότητας φιγουράρει η Ελληνική σούπερ λίγκα με rating 1417,92.
Συνεπώς τα παραπάνω ευρήματα προσωπικά για εμένα αποτελέσαν μια «έκπληξη κορυφής» καθως,όπως έγραψα και ποιο πάνω, θεωρούσα την Πρεμιερ Λιγκ ώς το πρωτάθλημα με τις ποιο δυνατές ομάδες!
Τα πρωταθλήματα με τις ποιο ανταγωνιστικές ομάδες
Υπολογίζοντας τον αριθμό της τυπικής απόκλισης απο τον μέσο όρο δυναμικότητας του κάθε πρωταθλήματος,έχουμε μιά εικόνα για το πόσο ανταγωνιστικό είναι το κάθε πρωτάθλημα.
όπως έγραψα και ποιο πάνω στην δημοσίευση μικρότερος αριθμός τυπικής απόκλισης ,σημαίνει και συνολικά ανταγωνιστικότερο πρωτάθλημα.
Τα αποτελέσματα φαίνονται στον παρακάτω πίνακα:
Ω ναί !Σίγουρα έχετε μείνει έκπληκτοι όπως έμεινα και εγω!
Το ποιο ανταγωνιστικό πρωτάθλημα αποδεικνύεται η Τουρκική Σουπερ Λίγκα,ενώ ακολουθείται απο το Γαλλικό Σαμπιονά και το πρωτάθλημα Ολλανδίας .Ρωσικό και Ιταλικό πρωτάθλημα συμπληρώνουν την τέταρτη και πέμπτη θέση αντίστοιχα,ενω η αγγλική Πρεμιερ Λιγκ βρίσκεται μόλις στην 6η θέση απο πλευράς ανταγωνιστικότητας ,όπως και η Γερμανική Μπουντεσλίγκα βρίσκεται στην μάλλον φτωχή 7η θέση.
Την έκπληξη συγκριτικά πάντα με τα χάλια της ,κάνει η Ελληνική Σουπερ Λίγκ που βρίσκεται στην 8η θέση ανταγωνιστικότητας,μία θεση ποιο πάνω απο την Ισπανική Πριμέρα Ντιβιζιον που βρίσκεται μόλις στην 9η!
Τις υπόλοιπες θέσεις τις συμπληρώνουν το Πορτογαλικό και το Ουκρανικό πρωτάθλημα αντίστοιχα.
Ανταγωνιστικότητα και ποιότητα πρωταθλήματος
Τότε βλέπουμε όλοι Τουρκική Σούπερ Λίγκα αντι για Πρέμιερ Λιγκ και αντίστοιχα Ελληνική Σουπερ Λίγκα αντί Ισπανικής Πριμέρα?
Φυσικά δεν τρελάθηκα για να ισχυριστώ κάτι τέτοιο.
Ανταγωνιστικότερο πρωτάθλημα δεν σημαίνει κατ ανάγκη και ποιοτικότερο ποδοσφαιρικό θέαμα.
Φυσικά απο πλευράς θεάματος θεωρώ οτι τα “συνήθη” πρωταθλήματα προσφέρουν ποιοτικά ποδοσφαιρικά μάτς,που αποτελούν και τον αυτοσκοπό ενός ποδοσφαιρόφιλου.
Ανταγωνιστικότερο πρωτάθλημα όμως σίγουρα σημαίνει περισσότερα close matches και απρόβλεπτα αποτελέσματα μεταξύ των ομάδων που το αποτελούνε .Αν και οι αποδόσεις θεωρώ οτι αποτυπώνουν εως ενα βαθμό αυτό τον αμφίρροπο παράγοντα που προκύπτει απο τις διαφορές δυναμικότητας των ομάδων ,ενδεχομένως κάποια παραδοσιακά φαβορί να είναι υπερτιμημένα απο τις αποδόσεις των bookmakers .
Ετσι ίσως να μην είναι τυχαίο που απο τους 17 εντός έδρας αγώνες φέτος της Τουρκικής Σουπερ Λιγκ που υπήρχανε φαβορί (αποδόσεις bet365 με την γηπεδούχο τουλάχιστον <2.00) επαληθεύτηκαν μόνο οι 6 (ποσοστό 35.29%) ή απο την άλλη να αποτελεί απλά μία τυχερή συγκυρία που ταιριάζει γάντι στα παραπάνω αποτελέσματα!
